Pracodawca nie może zakładać, że pracownik domyśla się dlaczego został zwolniony

Pracodawca nie może zakładać, że wszyscy pracownicy są świadomi przyczyn dokonywanych zwolnień, nawet jeśli pracownicy mają teoretyczną świadomość o trudnej sytuacji finansowej firmy. Każdy przypadek zwolnienia powinien być rozpatrywany indywidualnie, z uwzględnieniem praw pracowniczych oraz przepisów prawa pracy i decyzje nie mogą być podejmowane na podstawie ogólnej wiedzy o stanie firmy.

Sąd Okręgowy w Sieradzu, rozważając sprawę kierowcy, który domagał się odszkodowania za nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę (sygn. akt IV Pa 32/23), przychylił się do pracownika. Pracodawca argumentował swoją decyzję ogólnymi informacjami o trudnej sytuacji finansowej firmy i potencjalnym zakończeniem współpracy z firmą transportową przekazanymi pracownikom, ale sąd uznał te argumenty za niewystarczające, podkreślając konieczność konkretnej i indywidualnej podstawy wypowiedzenia umowy z danym pracownikiem, nie opierając się wyłącznie na ogólnych informacjach o stanie firmy. Sąd zaznaczył, że każde wypowiedzenie musi być oparte na pewnych i weryfikowalnych przesłankach, bezpośrednio dotyczących danego pracownika.

Sąd podkreślił również konieczność precyzyjnego i jasnego określenia przez pracodawcę przyczyn wypowiedzenia umowy o pracę. Informacje o trudnej sytuacji finansowej przedstawione przez pracodawcę pracownikom były zbyt ogólne. Dopiero w świadectwie pracy konkretne przyczyny zwolnienia – likwidację stanowiska i problemy ekonomiczne firmy – zostały dostatecznie skonkretyzowane i zrozumiałe dla zwalnianego pracownika. Ponadto, pracodawca nie poinformował pracownika o możliwości odwołania się do sądu pracy, co skutkowało utratą przez kierowcę terminu na odwołanie, choć ten termin został później przywrócony przez sąd.

Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca ma obowiązek wskazania uzasadnionej przyczyny przy wypowiadaniu umowy o pracę (niezależnie od tego, czy jest ona zawarta na czas określony, czy nieokreślony), a naruszenie tych przepisów może skutkować orzeczeniem nieważności wypowiedzenia, przywróceniem pracownika do pracy na dotychczasowych warunkach lub przyznaniem mu odszkodowania, jak w przypadku kierowcy, który otrzymał odszkodowanie w wysokości równej trzem miesięcznym wynagrodzeniom za bezprawnie wypowiedzianą umowę.