„Biała Księga” – planowana poprawa systemu wizowego
Wiceministrowie Henryka Mościcka-Dendys i Maciej Duszczyk, działając w odpowiedzi na rosnącą od 2015 roku presję migracyjną, przedstawili kompleksowe konkluzje „Białej Księgi” dotyczące procesu wydawania wiz w Polsce. Ten dokument, opracowany przez międzyresortową grupę roboczą, dokonuje dogłębnej diagnozy problemu, którym jest tzw. „afera wizowa” (więcej o tym w naszym wpisie), oraz proponuje rozwiązania zarówno na poziomie legislacyjnym, jak i systemowym. Skupiając się szczególnie na wizach pracowniczych i studenckich, co ma na celu przywrócenie kontroli nad polskim systemem wizowym.
Diagnoza problemu wykazała, że brak skoordynowanych działań oraz presja ze strony pracodawców spowodowała utratę kontroli nad przepływem ludności. Nadużycie łatwego dostępu do wiz studenckich przez cudzoziemców, których prawdziwym celem jest praca lub emigracja do innych krajów strefy Schengen, dodatkowo pogłębiło problem.
Skutki tego stanu rzeczy dla systemu wizowego są znaczące. Wielu cudzoziemców postrzega polską wizę jako łatwo dostępną i relatywnie tanią (więcej o tym w naszym wpisie), co skutkuje przeciążeniem polskich konsulatów w państwach, z których pochodzą kandydaci. Niestety, z tej sytuacji również korzystają nieuczciwi pośrednicy oferujący pomoc w uzyskaniu wiz za dodatkową opłatą. Co więcej, praktyki korupcyjne związane z preferencyjnym traktowaniem niektórych osób w procedurze wizowej ujawniły szereg zaniedbań w systemie.
W celu naprawienia sytuacji Ministerstwo Spraw Zagranicznych rozpoczęło proces uszczelniania polskiego systemu wizowego. Jednakże, aby te działania były skuteczne, niezbędna jest współpraca z innymi resortami, takimi jak Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwo Rozwoju i Technologii. W ramach tych działań konieczne będzie przede wszystkim odciążenie konsulatów poprzez przekierowanie cudzoziemców już przebywających w Polsce na podstawie toczących postępowań pobytowych w urzędach wojewódzkich oraz wprowadzenie jednolitych kryteriów rekrutacyjnych dla zagranicznych studentów.
Jak wynika z komunikatu Ministerstwa Spraw Zagranicznych, należy również zatrzymać praktykę masowego i niekontrolowanego wydawania zezwoleń na pracę poprzez określenie rzeczywistych potrzeb gospodarki, wprowadzenie limitów oraz preferencji geograficznych. W dłuższej perspektywie konieczne będzie także przeanalizowanie sankcji z tytułu nielegalnego zatrudnienia cudzoziemców oraz ograniczenia dostępu zagranicznych studentów do polskiego rynku pracy.
Wprowadzenie skoordynowanych działań i ścisła współpraca międzyresortowa stanowią klucz do skutecznej reformy polskiego systemu wizowego. Jednak aby naprawić istniejące problemy i zapobiec ich powstawaniu w przyszłości, konieczne jest także zaangażowanie społeczeństwa oraz edukacja na temat legalnych procedur związanych z wydawaniem wiz i zatrudnianiem cudzoziemców. W ten sposób Polska będzie mogła odzyskać kontrolę nad swoim systemem wizowym i skutecznie sprostać wyzwaniom migracyjnym.
W przypadku pojawienia się jakichkolwiek pytań lub wątpliwości dotyczących aplikacji wizowych, czy też kwestii związanych z zatrudnianiem cudzoziemców, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią. Zespół doświadczonych prawników i doradców imigracyjnych z chęcią podzieli się wiedzą oraz pomoże rozwiązać wszelkie problemy.
Przygotowała:
Oleksandra Karpenko
Prawnik imigracyjny
