Wzrost płacy minimalnej od 01 lipca 2023 r. a wpływ na legalny pobyt i pracę cudzoziemców.
Zatrudnianie cudzoziemców odbywa się w specjalnych reżimach prawnych, przez co wzrost płacy minimalnej może spowodować powstanie dodatkowych obowiązków po stronie podmiotów zatrudniających obcokrajowców. Zasadniczo, sytuacja może wyglądać odmiennie ze względu na tytuł, który legalizuje pracę cudzoziemca u podmiotu zatrudniającego. Takimi tytułami są: zezwolenie na pracę, oświadczenie o powierzeniu pracy cudzoziemcowi, zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, a w przypadku obywateli Ukrainy – powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy.
Zezwolenie na pracę
W zezwoleniu na pracę wydanym na rzecz cudzoziemca wskazuje się wysokość wynagrodzenia określoną stawką godzinową lub miesięczną. Warunkiem wydania zezwolenia na pracę jest określenie miesięcznego wynagrodzenia w wysokości nie niższej niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zatem, ubiegając się aktualnie o zezwolenie na pracę dla cudzoziemca należy wskazywać aktualne minimalne wynagrodzenie za pracę, aby móc uzyskać takie zezwolenie. W przypadku zatrudnienia cudzoziemca w niepełnym wymiarze czasu pracy, bądź na podstawie umowy cywilnoprawnej wynagrodzenie cudzoziemca ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy lub przewidywanego okresu wykonywania zobowiązań wynikających z umowy.
Jeśli u danego podmiotu są zatrudnieni cudzoziemcy, dla których zezwolenia na pracę zostały wydane przed 01 lipca 2023 r., gdzie określono wynagrodzenie w kwocie niższej niż aktualne minimalne wynagrodzenie za pracę, to na podmiocie zatrudniającym będzie spoczywać obowiązek faktycznej wypłaty wynagrodzenia w wyższej kwocie i ewentualnie zawarcie odpowiedniego aneksu do umowy odzwierciedlającego wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę. Wypłata wynagrodzenia w wyższej kwocie niż określona w zezwoleniu na pracę nie rodzi dodatkowych obowiązków po stronie podmiotu zatrudniającego, w szczególności nie ma konieczności ubiegania się o wydanie nowego zezwolenia ze zmienioną kwotą wynagrodzenia, jak również nie powstaną obowiązki informacyjne tj. obowiązki powiadomienia wojewody o podwyższeniu wynagrodzenia dla cudzoziemca.
Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi
W przypadku oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcom sytuacja wygląda analogicznie do zatrudnienia cudzoziemców na podstawie zezwoleń na pracę. Również w tym wypadku zwiększenie wynagrodzeń cudzoziemcom, których pracę zalegalizowano na podstawie tego tytułu nie rodzi obowiązków po stronie podmiotu zatrudniającego. Zatem, wystarczy poprzestać na dostosowaniu wynagrodzenia do aktualnie obowiązujących kwot.
Powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy
Podmioty zatrudniające obywateli Ukrainy w szczególnej uproszczonej procedurze tzw. powiadomienia prócz odpowiedniego podwyższenia wynagrodzenia, czy też ewentualnego zawarcia aneksów do umów, na podstawie których zatrudnieni są obywatele Ukrainy, także nie mają obowiązku podejmowania dalszych czynności formalnoprawnych. Złożenie nowego powiadomienia do powiatowego urzędu pracy nie będzie konieczne.
Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę
Podmioty zatrudniające cudzoziemców, którzy z tytułu pracy u danego podmiotu uzyskali zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, w którym określono najniższe wynagrodzenie, które może otrzymywać cudzoziemiec na danym stanowisku, analogicznie jak w powyższych przypadkach mają obowiązek odpowiednio zwiększyć wynagrodzenie cudzoziemcowi, ewentualnie zawrzeć z nim aneks do umowy. Zwiększenie wynagrodzenia także w tym wypadku nie rodzi dalszych obowiązków zarówno po stronie podmiotu zatrudniającego, jak i po stronie cudzoziemca.
Cudzoziemcy chcący zalegalizować swój dalszy pobyt w Polsce na podstawie zezwolenia z tytułu pracy, czy też będący w trakcie takiego postępowania muszą wykazywać zarobki w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę. Z tego względu do takich postępowań mogą być zobowiązani dostarczyć tzw. załącznik nr 1 z zaktualizowaną kwotą odzwierciedlającą aktualny poziom minimalnego wynagrodzenia za pracę. Przy czym miesięczne wynagrodzenie cudzoziemca nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę niezależnie od wymiaru czasu pracy i rodzaju stosunku prawnego stanowiącego podstawę wykonywania pracy przez cudzoziemca.
Z tego względu, specyficzna sytuacja może zachodzić w przypadku cudzoziemców wykonujących pracę na podstawie umowy o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy. Dalsza możliwość zalegalizowania ich pobytu i pracy poprzez ubieganie się o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę będzie uzależniona od osiągana przez nich co najmniej minimalnego wynagrodzenia. Koniecznym warunkiem do uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy i pracę jest wynagrodzenie cudzoziemca w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę niezależnie od wymiaru czasu pracy. Zatem, bez względu na wymiar etatu – wynagrodzenie za pracę, która została powierzona cudzoziemcowi, musi wynosić pełną kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę, aby miał on możliwość legalizować swój pobyt poprzez uzyskanie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Na marginesie, warto wspomnieć, iż cudzoziemiec, pracując w niepełnym wymiarze czasu pracy, może być zatrudniony u więcej niż jednego pracodawcy. W przypadku zatrudnienia np. u 2 pracodawców jednocześnie w niepełnym wymiarze czasu pracy, do wniosku o pobyt czasowy i pracę będzie można dostarczyć dwa załączniki nr 1, każdy pochodzący od innego pracodawcy, co sumarycznie umożliwi uzyskanie tego zezwolenia.
Powyższa sytuacja wygląda analogicznie w przypadku cudzoziemców wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Możliwość uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy i pracę cudzoziemca zatrudnionego na podstawie umowy cywilnoprawnej również jest uzależniona od osiągnięcia co najmniej miesięcznego minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Konsekwencje
Z uwagi na fakt, iż wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę nastąpił do 01 lipca 2023 r. brak wypłacenia odpowiednich kwot pracownikowi od tego momentu będzie wypełniać znamiona wykroczenia za bezpodstawne obniżenie wynagrodzenia za pracę zagrożonego karą grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.
W przypadku pojawienia się jakichkolwiek pytań lub wątpliwości dotyczących obowiązków pracodawcy w związku ze wzrostem płacy minimalnej lub innych kwestii związanych z zatrudnianiem cudzoziemców, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią. Zespół doświadczonych prawników i doradców migracyjnych z chęcią podzieli się wiedzą oraz pomoże rozwiązać wszelkie problemy.
Przygotowali:
Piotr Sawicki
adwokat
Krzysztof Tkaczuk
aplikant adwokacki
