Przedłużenie stanu zagrożenia epidemicznego

W ubiegłym tygodniu Rada Ministrów przedłużyła okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego. Według nowych ustaleń, stan ten ma obowiązywać do dnia 31 października 2022 r.

Przedłużenie obowiązywania aktualnych ograniczeń, nakazów i zakazów związanych z wystąpieniem stanu zagrożenia epidemicznego, uzasadnione zostało:

1. aktualnie odnotowywaną liczbą nowych zakażeń wirusem SARS-CoV-2, jak również świadczeń opieki zdrowotnej (w tym w warunkach szpitalnych) udzielanych osobom zakażonym tym wirusem,
2. sytuacją w innych państwach, w szczególności sąsiadujących z Rzecząpospolitą Polską.

Sytuacja prawna obcokrajowców
w Polsce

Należy zauważyć, że powyższe regulacje mają bezpośredni wpływ na sytuację obcokrajowców w Polsce. Wynika to z faktu obowiązywania specjalnych rozwiązań dla cudzoziemców do upływu 30. dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego (tj. w obecnej sytuacji 1 grudnia 2022 r.). Rozwiązania te to m.in.:

• przedłużenie legalnego pobytu cudzoziemców, który skończyłby się w okresie stanu zagrożenia epidemicznego*,
• przedłużenie okresu ważności kart pobytu, tymczasowych zaświadczeń tożsamości cudzoziemca, polskich dokumentów tożsamości cudzoziemca, dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany” oraz dokumentów wydawanych na czas określony obywatelom państw członkowskich UE, Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), Konfederacji Szwajcarskiej i przebywających z nimi członków rodzin,
• przedłużenie terminów na składanie wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt,
• przedłużenie ważności już wydanych zezwoleń na pracę, zezwoleń na pracę sezonową oraz oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi,
• przesunięcie terminu na opuszczenie przez cudzoziemców terytorium Polski (obowiązek opuszczenia kraju może wynikać m.in. z otrzymania decyzji o odmowie udzielenia cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy lub odmowie przedłużenia wizy krajowej),
• przesunięcie terminu dobrowolnego powrotu określonego w decyzjach o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu.

Czytaj też: Zniesienie stanu epidemii

*Przedłużenie legalnego pobytu cudzoziemców, o którym mowa wyżej, dotyczy sytuacji, w których ostatni dzień legalnego pobytu przypada na okres od 14 marca 2020 r., a cudzoziemiec przebywa w Polsce na podstawie:

• zezwolenia na pobyt czasowy,
• wizy krajowej,
• wiz Schengen, ruchu bezwizowego i innych krótkoterminowych tytułów pobytowych (w tym przypadku przedłużenie legalnego pobytu następuje jedynie w stosunku do osób, które były w Polsce na podstawie takich tytułów dnia 14 marca 2020 r.).

Sytuacja prawna obywateli Ukrainy
w Polsce

Powyższe zmiany nie dotyczą jednak obywateli Ukrainy, którzy objęci zostali tzw. “specustawą”, czyli ustawą z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. W stosunku do tych osób wciąż będą obowiązywać regulacje, zgodnie z którymi pobyt na terenie Polski zostanie uznany za legalny niezależnie od odwołania stanu zagrożenia epidemicznego.

Ponadto, w stosunku do obywateli Ukrainy, którzy zostali objęci regulacjami specustawy, nie ulegnie zmianie termin do opuszczenia Polski. Wciąż będzie obowiązywać przepis, zgodnie z którym termin ten zostanie przedłużony o okres 18 miesięcy.

Zmiany dotyczące pracodawców

Przedłużenie stanu zagrożenia epidemicznego oznacza, że pracodawcy wciąż mają możliwość:

• jednostronnego polecenia wykonywania pracy zdalnej,

Czytaj też: Projekt ustawy o pracy zdalnej

• udzielenia pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego w wymiarze do 30 dni bez konieczności uzyskania jego zgody,
• niekierowania pracownika na wykonanie badań profilaktycznych (do 180 dni po odwołaniu stanu zagrożenie epidemicznego – należy jednak wziąć pod uwagę fakt, że Ministerstwo Zdrowia planuje przywrócić obowiązek wykonywania takich badań),
• ograniczenia wysokości odprawy, odszkodowania lub innego świadczenia pieniężnego wypłacanego przez pracodawcę pracownikowi w związku z rozwiązaniem umowy o pracę (w przypadku spadku obrotów gospodarczych lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń),
• wypowiedzenia umowy o zakazie konkurencji z zachowaniem terminu 7 dni.

***

W razie jakichkolwiek pytań dotyczących konsekwencji przedłużenia stanu zagrożenia epidemicznego zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Sawicki i Wspólnicy. Doświadczeni prawnicy odpowiedzą na wszelkie pytania dotyczące praw i obowiązków wynikających z przedłużenia obowiązywania dotychczasowych regulacji.

 

Przygotował:

Karina Stepanian
młodszy prawnik