Praca i pobyt obywateli Wielkiej Brytanii w Polsce po Brexicie
31 grudnia 2020 r. zakończył się okres przejściowy następujący po wystąpieniu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Tylko do końca 2020 r. obywatele Wielkiej Brytanii byli traktowani tak jak obywatele Unii Europejskiej i mogli swobodnie podróżować do Polski w dowolnym celu oraz podejmować się wykonywania pracy lub innej działalności zarobkowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na takich samych zasadach jak obywatele Polski.
Więcej informacji na temat statusu obywateli Wielkiej Brytanii opisaliśmy w publikacjach na naszej stronie
https://www.facebook.com/sawickiwspolnicy/posts/264100071601974
https://www.facebook.com/sawickiwspolnicy/posts/404157450929568
Od 1 stycznia 2021 r. z dotychczasowych reguł będzie mogła korzystać wyłącznie ograniczona grupa obywateli Wielkiej Brytanii (tzw. beneficjenci umowy o wystąpieniu)
Kim są beneficjenci umowy o wystąpieniu?
Beneficjentami umowy o wystąpieniu są tylko osoby, które przebywały na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z obowiązującymi przepisami UE przed zakończeniem okresu przejściowego (31 grudnia 2020 r.) i wciąż pozostają na terytorium Polski. Beneficjenci mają takie same prawa jak obywatele krajów Unii Europejskiej, tzn. mogą swobodnie i bez ograniczeń wykonywać pracę lub prowadzić działalność gospodarczą i zamieszkiwać Polskę na czas nieokreślony
Pozostali obywatele Wielkiej Brytanii, którzy nie posiadają statusu beneficjentów umowy o wystąpieniu są uznawani za obywateli krajów trzecich. To oznacza, iż osoby, które zamierzają przyjechać do Polski na okres powyżej 90 dni w każdym okresie 180 dni będą potrzebowały uzyskać wizę krajową typ D w Ambasadzie Rzeczypospolitej Polskiej w Londynie.
Status beneficjenta umowy o wystąpieniu
W celu potwierdzenia posiadania statusu beneficjenta umowy o wystąpieniu, obywatel Wielkiej Brytanii powinien uzyskać specjalne zaświadczenie o rejestracji pobytu.
Dokument taki można uzyskać w urzędzie wojewódzkim właściwym ze względu na miejsce zamieszkania w Polsce. Do uzyskania powyższego zaświadczenia konieczne będzie złożenie w urzędzie dokumentów potwierdzających aktualny cel pobytu oraz w zależności od celu pobytu – adekwatnych do niego dokumentów potwierdzających ten cel oraz dokumentów potwierdzających pozostawanie na terytorium RP w 2020 r. Wniosek o wydanie zaświadczenia jest wolny od opłat.
Przepisy przejściowe wymagają, aby zaświadczenie uzyskać do końca 2021 r. Niezastosowanie się do terminu nie spowoduje, iż utraci się ten status. Należy jednak pamiętać, że brak zaświadczenia będzie stanowił podstawę do nałożenia grzywny na osobę, która nie wywiąże się z obowiązku posiadania zaświadczenia o statusie beneficjenta umowy o wystąpieniu.
Do czasu uzyskania zaświadczenia o rejestracji pobytu cudzoziemiec powinien posiadać inne dokumenty, które potwierdzą jego status pobytowy w Polsce. Takimi dokumentami mogą być np. dokumenty potwierdzające prawo do stałego pobytu, karta pobytu członka rodziny obywatela UE, czy karta pobytu stałego członka rodziny obywatela UE.
Oznacza to, iż pracodawcy, którzy zatrudniali obywateli Wielkiej Brytanii przed końcem okresu przejściowego nie będą musieli się martwić o legalność wykonywanej przez nich pracy oraz o ich legalny pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Warunkiem było zatrudnianie obywatela Wielkiej Brytanii przed zakończeniem okresu przejściowego oraz potwierdzenie, iż zamieszkiwał w tym czasie na terytorium RP.
Dokumentami potwierdzającymi zamieszkiwanie w Polsce przed 31 grudnia 2020 r. mogą być dokumenty potwierdzające prawo do stałego pobytu, karta pobytu członka rodziny obywatela UE, czy karta pobytu stałego członka rodziny obywatela UE.
Obywatele Wielkiej Brytanii nieposiadający statusu beneficjenta umowy o wystąpieniu
Obywatele Wielkiej Brytanii, którzy nie posiadali lub nie wystąpili o posiadanie zaświadczenia o zarejestrowania pobytu obywatela Unii Europejskiej przed zakończeniem okresu przejściowego będą traktowani jak obywatele państw trzecich.
Wobec powyższego, osoba, która zamierza podjąć się wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będzie musiała uzyskać zezwolenie na pracę. Natomiast w celu legalizacji pobytu w Polsce koniecznie będzie wystąpienie do właściwego urzędu z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy.
Ponadto takie osoby, jeżeli planują pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres dłuższy niż 90 dni będą zobowiązani do wystąpienia z wnioskiem o uzyskanie wizy krajowej typ D w Ambasadzie RP w Londynie.
Co z krótkoterminowymi zleceniami i wyjazdami służbowymi?
Obywatele Wielkiej Brytani, którzy mieszkają i pracują w Wielkiej Brytanii i tylko czasowo przyjeżdżają na terytorium RP w związku z wykonywaniem obowiązków zawodowych bez podejmowania zatrudnienia w polskich firmach, nie mogą się ubiegać o status beneficjenta umowy o wystąpieniu.
W konsekwencji obywatele ci podlegają ogólnym zasadom dotyczącym obywateli państw trzecich, przede wszystkim podlegają obowiązkowi wizowemu oraz konieczności uzyskania zezwolenia na pracę w celu możliwości wykonywania legalnej pracy.
Co do zezwolenia na pracę, nie ma tu znaczenia, czy działalność zarobkowa będzie wykonywana na rzecz podmiotu mającego siedzibę na terytorium Polski i czy wynagrodzenie będzie wypłacane w Polsce. Co do obowiązku wizowego, wiza będzie wymagana tylko w sytuacji, gdy pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będzie przekraczał limit bezwizowy. W tym przypadku limit bezwizowy wynosi 90 dni w każdym okresie 180 dni.
Wyjątkiem będzie tu sytuacja obywateli Wielkiej Brytanii, którzy zostali oddelegowani przez brytyjskich pracodawców przed zakończeniem okresu przejściowego, a których oddelegowanie trwa do 2021 r. Umowa o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej nie przyznaje bezpośrednio żadnych praw pracownikom delegowanym, natomiast ich status regulują polskie przepisy prawne przyjęte w odpowiedzi na wygaśnięcie okresu przejściowego.
Zgodnie z tymi przepisami pracownicy delegowani do pracy na terytorium Polski przed zakończeniem okresu przejściowego zachowują także prawo pobytowe oraz prawo wykonywania pracy w Polsce bez uzyskiwania specjalnego zezwolenia na pracę.
Pracownicy oddelegowani do pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej powinni wystąpić do urzędu wojewódzkiego o wydanie odpowiedniego zaświadczenia do końca 2021 roku, aby móc legalnie pozostać na terytorium Polski.
Powyższe odnosi się także do pracowników przygranicznych lub osób prowadzących działalność zarobkową we własnym imieniu na własny rachunek w Polsce, które nie podlegały obowiązkowi rejestracji pobytu, a które po zakończeniu okresu przejściowego nadal wykonują pracę w takim zakresie lub prowadzą działalność gospodarczą w Polsce oraz nie zamieszkują w Polsce na stałe. Również w powyższych przypadkach osoby te powinny zarejestrować swój pobyt do końca 2021 roku.
W razie jakichkolwiek wątpliwości lub pytań związanych ze statusem pobytowym po Brexicie – zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią. Przeanalizujemy czy posiadane przez obcokrajowca dokumenty stanowią podstawę do wystąpienia o wydanie zaświadczenia o statusie beneficjenta umowy o wystąpieniu. Doradzimy w jaki sposób można uzyskać wizę do Polski, zezwolenie na pracę oraz zaświadczenie, jak również pomożemy w uzyskaniu wszelkich niezbędnych dokumentów w powyższym zakresie.
—-
Więcej o zezwoleniach na pracę napisaliśmy na naszym blogu – https://globalmobilityandhr.pl/category/zezwolenie-na-prace-dla-cudzoziemca/
Przygotował:
Julia Buchacz
aplikant adwokacki
Piotr Sawicki
adwokat
