Czas spędzony w Rumunii i Bułgarii wliczany do całkowitego pobytu w Strefie Schengen
Czym jest Strefa Schengen?
Strefa Schengen to obszar, w którym obowiązuje swobodne przemieszczanie się osób. Celem Strefy Schengen jest likwidacja kontroli granicznych wewnętrznych i ustanowienie jednolitej strefy podróży. Strefa Schengen to obszar obejmujący 27 państw europejskich, w którym niedokonywane są kontrole przekroczenia granic. Do strefy Schengen należy większość państw członkowskich Unii Europejskiej, a także Islandia, Norwegia, Szwajcaria i Liechtenstein. Celem utworzenia tej strefy było umożliwienie swobodnego przepływu osób, towarów, usług i kapitału między krajami należącymi do tej strefy. Strefa Schengen została zapoczątkowana w 1985 r. jako międzyrządowy projekt pięciu państw UE – Francji, Holandii, Belgii, Niemiec i Luksemburga. Formalnie utworzona podpisaniem kolejno w 1985 r. i 1990 r. układu z Schengen i konwencji z Schengen, które weszły w życie w 1995 r.
Rumunia i Bułgaria, a strefa Schengen
Rumunia i Bułgaria są członkami Unii Europejskiej, ale nie należą jeszcze do Strefy Schengen. W grudniu ubiegłego roku Rada Europejska podjęła decyzje, że oba te pańtwa wejdą do Strefy Schengen od 31 marca 2024 r., ale jedynie w transporcie morskim i lotniczym. Termin ten przypada na dzień zmiany rozkładu Zrzeszenia Międzynarodowego Transportu Lotniczego (IATA) z zimowego na letni. Ponadto decyzja Rady przewiduje się, że od 1 kwietnia Sofia i Bukareszt będą wydawały wizy Schengen typu C. Wiza ta uprawnia do wjazdu i pobytu w strefie Schengen przez 90 dni w okresie 180 dni w celach takich jak turystyka, biznes, odwiedzanie rodziny i przyjaciół, dziennikarstwo i reportaże, wizyty oficjalne i studiowanie. Konsekwencją wejścia Rumunii i Bułgarii do strefy Schengen będzie konieczność wliczania okresów przebywania w obu krajach do ogólnego limitu pobytu w strefie Schengen dla posiadaczy krótkoterminowych tytułów pobytowych.
Zniesienie kontroli na granicach lądowych pomiędzy Rumunią, Bułgarią, a państwami Strefy Schengen
W lipcu 2023 r. Parlament Europejski wezwał Radę do zatwierdzenia przystąpienia Rumunii i Bułgarii do strefy Schengen do końca 2023 roku. W rezolucji podkreślono, że oba kraje spełniły już warunki niezbędne do dołączenia do strefy. 30 grudnia 2023 r. kraje UE jednomyślnie postanowiły zezwolić na zniesienie kontroli granicznych z Bułgarią i Rumunią na wewnętrznych unijnych granicach powietrznych i morskich od 31 marca 2024 roku. Dotychczas przystąpienie Rumunii i Bułgarii do strefy Schengen blokowała m.in. Austria. W podjęciu decyzji zezwalającej na przystąpienie państw do strefy Schengen najistotniejsze jest, aby zapewnić skuteczne zarządzanie granicami zewnętrznymi i współpraca z innymi państwami członkowskimi, aby zapobiegać przemytowi ludzi i nielegalnej imigracji. Podejmowanie decyzji o zniesieniu kontroli na wewnętrznych granicach lądowych Bułgarii i Rumunii będzie kontynuowane przez cały rok 2024. W marcu 2023 r. Komisja Europejska uruchomiła również projekty pilotażowe z Rumunią i Bułgarią w celu usprawnienia zarządzania granicami zewnętrznymi, wzmocnienia współpracy z krajami sąsiadującymi oraz zapewnienia szybkich procedur azylowych
Debata w kwestii zniesienia kontroli na wewnętrznych granicach lądowych Bułgarii i Rumunii to swoistego rodzaju zobowiązanie ukazujące, że Unia Europejska nadal traktuje sprawę przystąpienia tych państw do strefy Schengen jako priorytetową i gotowa jest zapewnić niezbędne wsparcie i pomoc w tym procesie.
Przygotowały:
Magdalena Gębczyńska
asystent prawny
Anna Nowak
starszy prawnik imigracyjny
