Bez granic: Rumunia i Bułgaria przystąpiły do strefy Schengen

Tuż przed północą w Sylwestra 2024/2025 roku Bułgaria i Rumunia świętowały zakończenie długotrwałych negocjacji akcesyjnych z Unią Europejską w zakresie strefy Schengen. 1 stycznia 2025 r. oficjalnie przestały obowiązywać kontrole na granicach lądowych obu państw. Szefowie rumuńskiego i bułgarskiego Resortów Spraw Wewnętrznych spotkali się na przejściu granicznym między krajami w Ruse-Giurgiu, by formalnie ogłosić otwarcie granicy. W ten sposób strefa Schengen powiększyła się o dwa kolejne państwa.

Dołączając do Unii Europejskiej, Bułgaria i Rumunia wdrożyły część przepisów strefy Schengen, m.in. w zakresie kontroli granic zewnętrznych UE, współpracy policyjnej oraz korzystania z Systemu Informacyjnego Schengen. Nie były jednak pełnoprawnymi członkami strefy i nie korzystały z pełni swobód. Tak np. Rumuni i Bułgarzy mogli odwiedzać kraje Schengen bez wiz, ale nadal musieli przejść kontrolę graniczną. Pod koniec grudnia 2023 roku państwa członkowskie UE podjęły decyzję o nadaniu Rumunii i Bułgarii statusu pełnoprawnego członka strefy Schengen. 

Od 31 marca 2024 roku w obu państwach zniesiono kontrole na granicach wewnętrznych UE w transporcie lotniczym i morskim (po więcej szczegółów zob. Czas spędzony w Rumunii i Bułgarii wliczany do całkowitego pobytu w Strefie Schengen), a od 1 stycznia 2025 roku również na granicach lądowych. W ten sposób Rumunia i Bułgaria przystąpiły do „pełnej” strefy Schengen. Obecnie nie ma już stałych, klasycznych punktów kontrolnych na rumuńsko-węgierskim, rumuńsko-bułgarskim oraz bułgarsko-greckim lądowych przejściach granicznych. Rumuni i Bułgarzy mogą swobodnie podróżować do wszystkich krajów Schengen drogą lotniczą, morską oraz lądową niezależnie od przyczyn swojej wizyty. 

Warto też zaznaczyć, że już od dłuższego czasu przez oba kraje są wydawane wizy Schengen typu C, które umożliwiają obywatelom państw trzecich bezwizowy pobyt na pozostałym obszarze Schengen przez okres 90 dni w ciągu 180 dni w celach turystycznych lub biznesowych, a także w celu odwiedzin krewnych i znajomych, wizyt oficjalnych, zawodów sportowych, wydarzeń kulturalnych, pracy dziennikarskiej (po więcej szczegółów zob. Podróże w strefie Schengen na podstawie rumuńskim i bułgarskich wiz i kart pobytu).

Droga Rumunii oraz Bułgarii do Schengen była najdłuższą spośród wszystkich państw członkowskich UE. Spełniając w 2011 roku warunki przystąpienia do strefy Schengen, kraje te z uwagi na sprzeciw części państw członkowskich oraz problemy wewnętrzne na ostateczną decyzję musiały czekać 13 lat. Styczniowe całkowite zniesienie granic oznacza zwiększenie korzyści z istnienia takiego obszaru stanowiącego kluczowe osiągnięcie integracji europejskiej.

Strefa Schengen jest największym obszarem swobodnego przemieszczania się na świecie. Powstała w 1985 roku obecnie obejmuje 29 krajów, w tym 25 z 27 państw członkowskich Unii, a także cztery kraje nienależące do UE, tj. Islandię, Liechtenstein, Norwegię i Szwajcarię. Do tej pory nie zniesiono jedynie kontroli na granicach wewnętrznych z Cyprem, a Irlandia pozostaje poza strefą Schengen. 

Na obszarze Schengen aktualnie mieszka około 420 milionów osób. Każdego dnia około 3,5 mln osób przemieszcza się w tej strefie, ponadto około 1,7 mln osób mieszka w jednym państwie strefy, a w innym pracuje. Według szacunków co roku obywatele w ramach swobody przepływu osób odbywają 1,25 mld podróży w obrębie strefy Schengen.

Polska należy do strefy Schengen od grudnia 2007 roku.

W przypadku pojawienia się jakichkolwiek pytań lub wątpliwości związanych z tematyką migracyjną zapraszamy do kontaktu z Kancelarią. Zespół doświadczonych prawników, udzieli odpowiedzi na wszelkie pytania, oferując profesjonalną pomoc prawną. Korzystając z usług Kancelarii, mogą Państwo liczyć na profesjonalizm, rzetelność i zaangażowanie na każdym etapie współpracy.

Przygotowała:

Anna Myszko
prawniczka imigracyjna