Wpływ odwołania stanu zagrożenia epidemicznego na polecenie wykonywania pracy zdalnej

W dniu 7 kwietnia 2023 r. uchylony został przepis specustawy covidowej (ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych) pozwalający na powierzenie pracownikowi pracy zdalnej z powodu stanu zagrożenia epidemicznego.

Przepis ten brzmiał następująco:

W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu, w celu przeciwdziałania COVID-19 pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna).

Powyższy przepis został uchylony z dniem 7 kwietnia 2023 r. wraz z wejściem w życie nowelizacji kodeksu pracy w części wprowadzającej pojęcie pracy zdalnej oraz jej unormowanie. Obowiązywał on niezależnie i wcześniej, niż przepisy wprowadzające definicję legalną pracy zdalnej oraz ją regulujące, umiejscowione w kodeksie pracy rozdziału IIC (art. 6718 i następne kodeksu pracy), które weszły w życie 7 kwietnia 2023 r.

Nie oznaczało to jednak likwidacji możliwości powierzenia pracy zdalnej pracownikowi z powodu stanu zagrożenia epidemicznego. Zgodnie z obowiązującym od 7 kwietnia 2023 r. art. 6719 § 3 kodeksu pracy, praca zdalna może być wykonywana na polecenie pracodawcy w okresie obowiązywania stanu nadzwyczajnego, stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu lub w okresie, w którym zapewnienie przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w dotychczasowym miejscu pracy pracownika nie jest czasowo możliwe z powodu działania siły wyższej, o ile  pracownik złoży bezpośrednio przed wydaniem polecenia oświadczenie w postaci papierowej lub elektronicznej, że posiada warunki lokalowe i techniczne do wykonywania pracy zdalnej.

Powyższe oznacza, że ustawodawca zdecydował się dać pracodawcom możliwość wiążącego polecenia pracownikom wykonywania pracy zdalnej w okresie stanu zagrożenia epidemicznego, jeśli pracownik posiada odpowiednie ku temu warunki techniczne i lokalowe co potwierdzi złożonym przez niego oświadczeniem bezpośrednio przed wydaniem polecenia. Rozwiązanie pierwotnie obowiązujące w specustawie covidowej, zostało doprecyzowane, ujęte w ramy prawne w odniesieniu do rozwiązań dotyczących pracy zdalnej wprowadzonych nowelizacją kodeksu pracy.

Jednocześnie, w dniu 16 czerwca 2023 r. w Dzienniku Ustaw zostało opublikowane Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 czerwca 2023 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego, zgodnie z którym z dniem 1 lipca 2023 r. odwołuje się stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 na terenie RP.

W związku z powyższym, pracodawca ma obecnie możliwość wydania pracownikowi wiążącego polecenia wykonywania pracy zdalnej w związku ze stanem zagrożenia epidemicznego w okresie 3 miesięcy licząc od 1 lipca 2023 r., o ile pracownik złoży bezpośrednio przed wydaniem polecenia oświadczenie w postaci papierowej lub elektronicznej, że posiada warunki lokalowe i techniczne do wykonywania pracy zdalnej.

Przy poleceniu wykonywania pracy zdalnej należy również pamiętać o innych uregulowaniach jej dotyczących, a wynikających ze znowelizowanego kodeksu pracy.

 W razie pytań dotyczących pracy zdalnej a także innych kwestii związanych z prawem pracy – zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią. Zespół doświadczonych prawników i doradców migracyjnych odpowie na nurtujące pytania oraz rozwieje wątpliwości.

Przygotował:

Adam Łopaciuk
Radca prawny