Wysłuchani, ale nie uwzględnieni? Głos opiniujących wobec nowelizacji Kodeksu pracy

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej początkiem roku zaprezentowało projekt nowelizacji Kodeksu pracy (UD 183), który miał uściślić przepisy o mobbingu, nierówności i dyskryminacji. Zgodnie z procedurą, projekt trafił do konsultacji i wywołał lawinę uwag ze strony różnych podmiotów – od związków zawodowych po organizacje pracodawców. Analiza zgłoszonych opinii oraz stanowiska MRPiPS rodzi jednak zasadnicze pytanie: czy opiniujący zostali faktycznie wysłuchani, a ich głos wzięty pod uwagę przy kształtowaniu ostatecznego kształtu nowelizacji?

Stanowisko konsekwentne, ale czy otwarte?

Lektura stanowisk, które wpłynęły do MRPiPS pokazuje, że wokół planowanych zmian narosło wiele pytań, wątpliwości, ale również konstruktywnych propozycji. 

Najczęściej zgłaszane uwagi dotyczyły trzech głównych obszarów:

• Definicji molestowania,
• Przyznawania odszkodowania i zadośćuczynienia w przypadku nierównego traktowania,
• Zasady odwróconego ciężaru dowodu w sprawach o mobbing,

Podmioty opiniujące wskazywały na ryzyko niejasności, luki interpretacyjne oraz potencjalne skutki społeczne nowych przepisów. Pojawiały się konkretne propozycje doprecyzowania treści przepisów lub ich zmiany. Efekt? Niemal wszystkie uwagi zostały odrzucone.

MRPiPS w odpowiedzi zazwyczaj pozostawało przy pierwotnym brzmieniu projektu, podkreślając potrzebę systemowej spójności, zgodności z unijnym prawem oraz dotychczasowym orzecznictwem. W wielu przypadkach MRPiPS powoływał się również na analogie do już funkcjonujących przepisów, m.in. dotyczących molestowania seksualnego, i argumentował, że przyjęte rozwiązania nie wymagają dalszych zmian.

Formalność czy dialog? Pytanie o sens konsultacji

Czy to oznacza, że wszystkie uwagi były nietrafne? Raczej przeciwnie. To właśnie ich liczba, powtarzalność i merytoryczność świadczą o potrzebie szerszej refleksji. MRPiPS wykazało się jednak żelazną konsekwencją – niemal żadna ze zgłoszonych uwag nie spowodowała korekty przepisów. Dziś wiadomo jedno: projekt przetrwał w niemal nienaruszonym kształcie.

Przyszłość pokaże jaki będzie ostateczny kształt projektu oraz jak nowe przepisy sprawdzą się w praktyce. Przed nami jeszcze szereg wyzwań związanych z wdrożeniem i interpretacją tych regulacji.

Przygotowała:

Martyna Dobrowolska

Asystentka Prawna