Umowa o dzieło z przeniesieniem praw autorskich

Przeniesienie własności egzemplarza utworu nie jest równoznaczne z przeniesieniem autorskich praw majątkowych do utworu, chyba że umowa stanowi inaczej. Swobodne korzystanie z utworu (dzieła) będzie możliwe tylko w przypadku zawarcia w umowie postanowienia o przeniesieniu praw autorskich. Należy zauważyć, że przeniesienie praw autorskich jest korzystniejsze niż udzielenie licencji, ponieważ licencjobiorca nabywa jedynie prawo do korzystania z utworu przez określony czas. W umowie należy wyraźnie zaznaczyć, że kontrahent nabywa autorskie prawa majątkowe oraz inne prawa (w tym prawa do tłumaczenia i modyfikacji utworu).

Zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych (“Ustawą”) pole eksploatacji odnosi się do konkretnego sposobu korzystania z utworu (utworów). Wzorcowy katalog obszarów eksploatacji zawarty jest w art. 50 Ustawy. Zgodnie z tym przepisem odrębne pola eksploatacji to:

• w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową,
• w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy lub
• publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.

Szczególnie istotne jest określenie pola eksploatacji, gdyż to od niego zależy treść zawieranej umowy, jej zakres podmiotowy oraz samo przeniesienie praw autorskich.

Umowa o dzieło z przeniesieniem praw autorskich powinna zawierać przede wszystkim:

• oznaczenie stron umowy,
• określenie przedmiotu umowy (czyli dzieła, które ma być wykonane),
• określenie wynagrodzenia,
• wskazanie terminu wykonania dzieła,
• wskazanie momentu przejścia praw autorskich,
• określenie pól eksploatacji,
• podpisy stron.

Stronami umowy są zamawiający i przyjmujący zamówienie (wykonawca). Jeżeli przyjmujący zamówienie jest przedsiębiorcą, zamawiający jest osobą fizyczną, a dzieło jest rzeczą ruchomą zamawianą w celu niezwiązanym z działalnością gospodarczą, do umowy stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży konsumenckiej.

Przedmiot umowy o dzieło powinien być wyczerpująco opisany. Warto zawrzeć w opisie szczegółowe postanowienia dotyczące jego wyglądu lub działania.

Wynagrodzenie wykonawcy może być ustalone jako ryczałtowe (niezmienne) lub w formie kosztorysu (zależne od kosztów oraz nakładu pracy). Wykaz prac, które wykonawca musi wykonać, aby osiągnąć wyniki oczekiwane przez zamawiającego, powinien być następnie wykorzystany jako punkt odniesienia w trakcie robót. Wskazane jest, aby wykonawca zawarł w umowie postanowienie, zgodnie z którym płatność będzie dokonywana na określonych etapach realizacji prac. Brak w umowie terminu płatności nie pozbawia oczywiście wykonawcy prawa do wynagrodzenia – płatność musi być dokonana po oddaniu dzieła zamawiającemu.

Przepisy Kodeksu cywilnego nie określają szczegółowo kwestii związanych z terminem zakończenia prac. Zgodnie z zasadą swobody umów to do stron należy decyzja w tym zakresie.

Momentem przeniesienia praw autorskich w praktyce jest zwykle dzień otrzymania wynagrodzenia, dzień dostarczenia dzieła, dzień przyjęcia dzieła przez zamawiającego lub dzień powstania dzieła.

Przy określaniu pola eksploatacji ważne jest wskazanie zakresu korzystania z utworu. Jest to niezwykle istotne, ponieważ twórca ma prawo do oddzielnego wynagrodzenia za korzystanie z utworu na każdym odrębnym polu eksploatacji.

W przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości dotyczących umów o dzieło z przeniesieniem praw autorskich zachęcamy do kontaktu z naszą kancelarią. Zespół doświadczonych prawników może sporządzić dla Państwa właściwą umowę lub rozstrzygnie wątpliwości dotyczące przeniesienia praw autorskich związanych z wykonanym dziełem.

Przygotował:
Damian Grodziński
aplikant adwokacki