Nielegalna umowa zlecenia bez sankcji podatkowej – interpretacja dyrektora KIS

Zgodnie z najnowszą interpretacją dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11 stycznia 2024 r. pracodawca, który zatrudnia pracownika nielegalnie, będzie ponosił konsekwencje podatkowe tylko w przypadku zatrudnienia na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego lub umowy o pracę nakładczą – nielegalne umowy cywilnoprawne pozostawiono bez sankcji podatkowej.

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość pracy osoby zatrudnionej nielegalnie, ustalona za każdy

miesiąc nielegalnego zatrudnienia jako równowartość minimalnego wynagrodzenia

za pracę obowiązującego w danym miesiącu, a przychód ten powstaje na dzień stwierdzenia nielegalnego zatrudnienia.

Definicja nielegalnego zatrudnienia, zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, nie odnosi się do świadczenia usług na podstawie umów cywilnoprawnych, w tym umowy agencyjnej, czy umowy zlecenia. 

Najnowsza interpretacja indywidualna dyrektora KIS potwierdza, że zatrudnienie na podstawie umowy cywilnoprawnej, którą m.in. jest umowa zlecenie, i niezgłoszenie tego faktu do ZUS, nie będzie więc sankcjonowane tak jak nielegalna umowa o pracę. 

Konsekwencje podatkowe z tytułu nielegalnego zatrudnienia dotyczą wyłącznie umowy o pracę. Pracodawca musi wykazać jako swój podatkowy przychód m.in. wartość pracy osoby zatrudnionej nielegalnie za każdy miesiąc w wysokości równowartości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Nieuczciwy pracodawca nie może zaliczyć takiego wynagrodzenia do kosztów uzyskania przychodu.

“Zatrudnienie” obejmuje tylko stosunek pracy, służbowy i umowę o pracę nakładczą. Podatkowe kary nie dotyczą niezgłoszenia osoby zatrudnionej na umowę zlecenia do ubezpieczenia społecznego. Zleceniodawcom grozi jedynie obowiązek uregulowania zaległych składek i podatku, wraz z odsetkami, oraz ewentualne grzywny.