Wyniki prac Sejmu z dnia 21 lutego 2025 roku

Zasady dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom, reforma rynku pracy i służb zatrudnienia, ograniczenie prawa cudzoziemców do ochrony w Polsce – te kwestie m.in. były przedmiotem regulacji uchwalonych przez Sejm w piątek 21 lutego 2025 r. 

Do zadań ustawy o powierzaniu pracy cudzoziemcom należy ochrona praw pracowników-cudzoziemców, a także wsparcie ich pracodawców, którzy w obliczu wzrastającej migracji zarobkowej potrzebują jasnych i przejrzystych zasad dotyczących zatrudniania osób nieposiadających polskiego obywatelstwa. Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia ma na celu unowocześnienie urzędów pracy oraz zwiększenie ich atrakcyjności dla klientów. Trzecia ustawa – o udzielaniu cudzoziemcom ochrony w Polsce – ograniczając prawo do azylu, wzbudziła spore kontrowersje tuż po uchwaleniu. 

Ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 

Projekt tych zmian był przedmiotem prac legislacyjnych od maja 2024 roku Spore nieścisłości, biurokratyzacja oraz poszerzająca się szara strefa wyraźnie wskazywały na potrzebę zmian aktualnie obowiązujących przepisów. Uchwalona ustawa zakłada w szczególności 

• zaostrzenie kar za nielegalne zatrudnianie cudzoziemców,
• elektronizację procedur związanych z zatrudnieniem cudzoziemców,
• likwidację tzw. testu rynku pracy,
• połączenie rejestrów, ewidencji i wykazu w sprawach cudzoziemców w taki sposób, aby instytucje kontrolne mogły pozyskiwać z nich aktualne i pełne informacje nt. zatrudnienia cudzoziemca, 
• wdrożenie programów integracyjnych dla cudzoziemców.

Warto zaznaczyć, że niedawny apel pracodawców o rezygnację z obowiązkowej umowy o pracę tymczasową dla cudzoziemców, póki co nie został uwzględniony. Zgodnie z uchwaloną ustawą w przypadku zamiaru zatrudnienia cudzoziemca skierowanego do podmiotu przez agencję pracy tymczasowej, jest to możliwe wyłącznie na podstawie umowy o pracę.

Za ustawą głosowało 231 posłów, przeciw było 196, nikt się nie wstrzymał.

Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Współczesne realia rynku pracy, nie tylko pod kątem migracji zarobkowej uległy sporym zmianom odkąd w życie weszła ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Przeszła ona już ponad 200 nowelizacji i aktualnie nie jest w stanie w całości odpowiadać potrzebom poszukujących pracy, jak też pracodawców. Zastąpi więc ją uchwalona ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia, które przewiduje m.in.:

• rejestrację w urzędzie pracy według miejsca zamieszkania,
• zwiększenie atrakcyjności dostępnych ofert pracy, szkoleń, staży, kursów,
• możliwość skorzystania z tzw. bonu zasiedleniowego przez wszystkie osoby bezrobotne bez względu na wiek,
• usprawnienie systemu teleinformatycznego,
• wspieranie kierunkowe określonych grup społeczeństwa (młodzież, rodziny wielodzietne, seniorzy).

Za ustawą głosowało 405 posłów, przeciw było 18, wstrzymało się dwóch.

Ustawa o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

W odróżnieniu od poprzednich dwóch ustaw, ta ustawa nie jest nowym projektem, niemniej jednak zostaje znowelizowana. Zmiany, które tuż po uchwaleniu wzbudziły spore kontrowersje, polegają m.in. na czasowym terytorialnym ograniczeniu przyjmowania wniosków o azyl, które zostanie wprowadzone:

• każdorazowo „uwzględniając potrzebę zapobieżenia destabilizacji sytuacji wewnętrznej w Rzeczypospolitej Polskiej oraz mając na celu możliwie jak najmniejsze ograniczenie praw cudzoziemców zamierzających ubiegać się o udzielenie ochrony międzynarodowej”,
• w drodze rozporządzenia Rady Ministrów na wniosek Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji,
• na czas maksymalnie do 60 dni, z możliwością przedłużenia jedynie za zgodą Sejmu,
• na ścisłe określonym odcinku granicy, 
• wobec wszystkich osób ubiegających się o azyl z wyjątkiem nieletnich, kobiet w ciąży, osób wymagających szczególnego traktowania ze względu na wiek lub stan zdrowia, osób zagrożonych w ocenie Straży Granicznej rzeczywistym ryzykiem doznania poważnej krzywdy w państwie, z którego przybyły bezpośrednio na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Za nowelizacją głosowało 386 posłów,  przeciwko było 38, nikt nie wstrzymał się od głosu. 

Przygotowała:

Anna Myszko
prawniczka imigracyjna