Stan klęski żywiołowej – skutki dla pracodawcy i pracownika

Stan klęski żywiołowej – ważne akty prawne

Rada Ministrów wprowadziła stan klęski żywiołowej na obszarze części województwa dolnośląskiego, lubuskiego, opolskiego oraz śląskiego oraz określiła wykaz gmin poszkodowanych w wyniku wystąpienia powodzi we wrześniu 2024 r., na terenie których stosuje się szczególne rozwiązania związane z usuwaniem skutków powodzi oraz rozwiązania stosowane na terenie gmin poszkodowanych. 

Na terenie gmin poszkodowanych stosuje się przepisy ustawy z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi.

 

Nieobecność w pracy z powodu powodzi

Zgodnie z przepisami faktyczna niemożność świadczenia pracy w związku z powodzią stanowi podstawę usprawiedliwienia nieobecności pracownika w pracy. Za czas usprawiedliwionej nieobecności pracownikowi przysługuje prawo do odpowiedniej części minimalnego wynagrodzenia za pracę przez okres nie dłuższy niż 10 dni roboczych wynikających z rozkładu czasu pracy pracownika. Wynagrodzenie wypłacane jest przez pracodawcę.

Co istotne, powyższe przepisy nie będą miały zastosowania do pracowników, którzy uprawnienie do wynagrodzenia lub innej formy rekompensaty za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy z powodu powodzi wynika z odrębnych przepisów.

 

Powódź a powierzenie pracy innego rodzaju?

Pracodawca może powierzyć pracownikowi wykonywanie pracy innego rodzaju niż wynikająca z nawiązanego stosunku pracy, jeżeli jest to konieczne w związku z usuwaniem skutków powodzi u tego pracodawcy. W takim przypadku pracownik zachowuje prawo do dotychczasowego wynagrodzenia, obliczonego według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego.

 

Środki z ZFŚS i Funduszu Pracy na pomoc poszkodowanym

Środki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych mogą być przeznaczone na cele związane z pomocą dla poszkodowanych zatrudnionych u pracodawcy, który utworzył fundusz, a także dla poszkodowanych zatrudnionych u innego pracodawcy.

Co więcej, starosta może dokonywać na rzecz pracodawcy ze środków z Funduszu Pracy zwrotu środków poniesionych przez pracodawcę, którego zakład został zniszczony na skutek powodzi przez okres 12 miesięcy. Zwrot kosztów dotyczy wynagrodzeń, nagród i składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie iloczynu dwukrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę i liczby zatrudnionych pracowników, pod warunkiem że pracodawca nie zmniejszy w tym okresie liczby zatrudnionych pracowników w stosunku do stanu na dzień podpisania umowy o refundację – jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia roku następującego po roku, w którym wystąpiła powódź. Przy przyznawaniu zwrotu środków pod uwagę bierze się zarówno skalę zniszczeń spowodowanych powodzią oraz możliwości utrzymania przez pracodawcę miejsc pracy.

 

Nieoprocentowane pożyczki z FGŚP dla pracodawców

Pracodawca może złożyć wniosek o udzielenie nieoprocentowanej podwyżki z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, jeżeli nie ma środków na wypłatę pracownikom wynagrodzenia przysługującego za:

• czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy;
• gotowość pracownika do wykonywania pracy, a brak możliwości jej wykonywania z przyczyn, które dotyczą pracodawcy a zostały spowodowane powodzią;
• wykonaną pracę polegającą na ochronie przed powodzią lub usuwaniu skutków powodzi u pracodawcy

Wniosek składa się do właściwego marszałka województwa. Zwrotu pożyczki należy dokonać nie później niż do dnia 31 grudnia roku następującego po roku wystąpienia powodzi. Pracodawca może ubiegać się o umorzenie pożyczki w części lub całości.

 

Przygotowali:

Kajetan Bartosiak
radca prawny

Paulina Sochań
aplikantka radcowska