Praca w czasie upałów i burz – obowiązki pracodawcy i prawa pracownika

Wraz z falą letnich upałów i coraz częstszymi ostrzeżeniami IMGW, na nowo powraca pytanie o obowiązki pracodawców wobec pracowników pracujących w trudnych warunkach atmosferycznych. Kodeks pracy oraz przepisy BHP przewidują konkretne rozwiązania, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa i komfortu zatrudnionych. Warto wiedzieć, jakie uprawnienia przysługują pracownikom i jak pracodawca powinien reagować, gdy temperatura sięga ekstremalnych wartości.

Warunki pracy podczas upałów – co mówi prawo?

Zgodnie z art. 232 Kodeksu pracy, pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom napoje, jeśli temperatura w miejscu pracy przekracza określone normy. W pomieszczeniach zamkniętych granicą jest 28°C, a na otwartej przestrzeni – 25°C. Napoje te muszą być nieodpłatne i dostępne przez cały czas wykonywania obowiązków.

Obowiązek ten dotyczy zarówno pracowników fizycznych, jak i biurowych, jeśli ich miejsce pracy nie zapewnia odpowiedniego komfortu cieplnego. Pracodawcy powinni również zadbać o odpowiednią wentylację, dostęp do cienia oraz jeśli to możliwe – przerwy regeneracyjne.

Coraz częściej w praktyce stosowane są również inne działania: skracanie czasu pracy, wprowadzanie elastycznych godzin lub umożliwienie pracy zdalnej, o ile pozwala na to charakter stanowiska. Co istotne, żadna z tych zmian nie może odbywać się kosztem wynagrodzenia pracownika.

Bezpieczeństwo w czasie burz i alertów pogodowych

W sytuacji zagrożeń atmosferycznych, takich jak burze czy silny wiatr, szczególne znaczenie zyskuje obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Pracodawca powinien monitorować ostrzeżenia IMGW i jeśli jest to konieczne – przerwać pracę lub przenieść ją do bezpieczniejszego miejsca.

Nie ma obecnie ogólnokrajowych przepisów, które nakazywałyby obligatoryjne zamknięcie biura czy hali produkcyjnej z powodu burzy, ale pracodawca nie może ignorować realnego ryzyka. Zasada ogólna wynikająca z przepisów BHP stanowi, że praca nie może być wykonywana w warunkach zagrażających zdrowiu lub życiu.

Dodatkowe ograniczenia i planowane zmiany

Warto pamiętać, że pracownicy młodociani (poniżej 18. roku życia) nie mogą pracować w temperaturze przekraczającej 30°C, co wynika z rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy. Dla tej grupy ustawodawca przewidział szczególną ochronę ze względu na większe ryzyko zdrowotne.

W Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej trwają obecnie prace nad zmianami przepisów – m.in. wprowadzeniem regulacji dotyczących maksymalnej dopuszczalnej temperatury w miejscu pracy, dodatkowych przerw oraz obowiązku zapewnienia klimatyzowanych pomieszczeń do odpoczynku. Na razie są to jednak zapowiedzi i kierunek działań, a nie obowiązujące przepisy.

Jakie działania warto podjąć?

Choć prawo nie nakłada szczegółowego obowiązku organizowania pracy podczas upałów w określony sposób, warto wdrożyć dobre praktyki, które ograniczają ryzyko i zwiększają komfort:

• zapewnienie stałego dostępu do zimnych napojów i chłodnych pomieszczeń,

• przeszkolenie kadry kierowniczej w zakresie reagowania na ostrzeżenia pogodowe,

• dostosowanie organizacji pracy (przerwy, godziny pracy, zmiana miejsca pracy),

• bieżące monitorowanie komunikatów IMGW i odpowiednie planowanie działań.

Dobre przygotowanie do pracy w warunkach ekstremalnych to nie tylko realizacja obowiązków prawnych, ale także element wizerunku odpowiedzialnego pracodawcy.

Przygotowała:

Paulina Wojtczuk
Operations & HR Manager