Nowe wysokości kar za przestępstwa oraz wykroczenia skarbowe
Wskaźnik minimalnego wynagrodzenia za pracę jest zmienny i co roku ulega wzrostowi. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 15 września 2020 r. kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę w roku 2021 r. wynosi 2800,00 zł brutto. Zwiększenie wynagrodzenia ma wpływ m.in. na wysokość zaliczki na podatek dochodowy oraz wysokość składek na ubezpieczenie społeczne odprowadzane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę ma także istotny wpływ na kwalifikację prawną niektórych czynów określonych w Kodeksie karnym skarbowym oraz na wysokość kar (https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19990830930/U/D19990930Lj.pdf).
Wszystkie przykłady podane w niniejszym wpisie opierają się na wynagrodzeniu minimalnym ustalonym w roku 2021.
- Wykroczenie skarbowe.
Wykroczenie skarbowe jest czynem zabronionym przez ustawę pod groźbą kary grzywny określonej kwotowo, gdy kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu nie przekracza pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia, tj. w 2021 r. kwoty 14 000 zł.
Przykład:
Dwie osoby, które nie są ze sobą spokrewnione zawierają umowę darowizny, w której jedna przekazuje drugiej nieodpłatnie samochód o wartości 10.278 złotych. Należny podatek wynosi 645 zł. Obdarowany nie wpłaca do Urzędu Skarbowego należnego podatku. Jest to czyn będący wykroczeniem, ponieważ wartość uszczuplonego podatku nie przekracza pięciokrotnej wartości minimalnego wynagrodzenia.
- Przestępstwo skarbowe.
Przestępstwem skarbowym będzie czyn, którego kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu przekracza pięciokrotność minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia (tj. w 2021 r. kwotę 14 000 zł). Za przestępstwo skarbowe można orzec karę grzywny określoną w stawkach dziennych, karę ograniczenia lub karę pozbawienia wolności.
Przykład:
Dwie osoby, które nie są ze sobą spokrewnione zawierają umowę darowizny, w której jedna przekazuje drugiej nieodpłatnie nieruchomość o wartości 300 000 złotych. Należny podatek wynosi 57 786 zł. Obdarowany nie wpłaca do Urzędu Skarbowego należnego podatku. Jest to czyn będący przestępstwem skarbowym, ponieważ wartość uszczuplonego podatku przekracza pięciokrotną wartość minimalnego wynagrodzenia.
- Kara grzywny za wykroczenia i przestępstwa skarbowe, a kwota minimalnego wynagrodzenia.
Za wykroczenie skarbowe orzekana jest wyłącznie kara grzywny określona kwotowo. Powyższe oznacza, że grzywna będzie stanowiła określoną kwotę pieniężną. Może być wymierzana od jednej dziesiątej wysokości minimalnego wynagrodzenia tj. od kwoty 280 zł do dwudziestokrotności wysokości minimalnego wynagrodzenia tj. do kwoty 56 000 zł .
W przypadku wykroczenia skarbowego upoważniony organ postępowania przygotowawczego (Naczelnik Urzędu Skarbowego, Naczelnik Urzędu Celno-Skarbowego, Szef Krajowej Administracji Skarbowej, Straż Graniczna, Policja, Żandarmeria Wojskowa) lub jego przedstawiciel mogą nałożyć za wykroczenia skarbowe karę grzywny w granicach nieprzekraczających pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia tj. w 2021 r. kwoty 14 000 zł.
Ustawa w przypadku wykroczenia skarbowego określa jedynie wyrażony za pomocą ułamka odnoszącego się wysokości minimalnego wynagrodzenia zakres odpowiedzialności majątkowej sprawcy wobec którego orzeka się karę grzywny za wykroczenie skarbowe. Z tego względu coroczny wzrost wysokości minimalnego wynagrodzenia powoduje także wzrost wysokości kary grzywny za wykroczenia skarbowe.
Za przestępstwo skarbowe można wymierzyć karę grzywny w stawkach dziennych, karę ograniczenia wolności lub karę pozbawienia wolności. Wysokość kary grzywny w przypadku przestępstwa skarbowego ustalana jest w następujący sposób:
- od 10 do 720 stawek dziennych,
- jedna stawka dzienna to nie mniej niż 1/30 minimalnego wynagrodzenia (93,33 zł) i nie więcej niż czterystukrotność 1/30 minimalnego wynagrodzenia (37 333,33 zł).
- Co należy brać pod uwagę wyliczając karę grzywny
Karę grzywny w przypadku przestępstwa skarbowego wymierza się dwuetapowo:
- na wstępie ustala się liczbę stawek dziennych grzywny (od 10 do 720), która uzależniona jest od winy oraz społecznej szkodliwości czynu, jaki popełnił sprawca,
- następnie ustala się wysokość jednej stawki dziennej grzywny (od 93,33 zł do 37 333,33 zł), która uzależniona jest wyłącznie od dochodów sprawcy, jego warunków osobistych, rodzinnych, stosunków majątkowych i możliwości zarobkowych.
- Zatarcie skazania w przypadku zapłaconej kary grzywny
W razie skazania na karę grzywny zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. Z chwilą zatarcia skazania, skazanie uważa się je za niebyłe, a wpis o skazaniu na karę grzywny usuwa się z Krajowego Rejestru Karnego.
Zapraszamy do bezpośredniego kontaktu z naszą Kancelarią. Zespół doświadczonych prawników udzieli Państwu profesjonalnych porad i pomocy prawnej w zakresie postępowania karno-skarbowego.
Przygotował:
Kamil Dolniak
młodszy prawnik
Piotr Sawicki
adwokat
