 
	“Lepiej zapobiegać niż leczyć”. Kiedy i dlaczego warto przeprowadzać audyt zatrudniania cudzoziemców?
Stare powiedzenie mówi, że zapobieganie jest tańsze od leczenia. Ta zasada doskonale sprawdza się w kontekście legalizacji zatrudnienia cudzoziemców. W ostatnim czasie wiele mówi się o wzmożonych kontrolach, wzrosłych od czerwca 2025 roku karach, nowych uprawnieniach organów oraz stopniowo wdrażanej elektronizacji, która ma zapewnić pełen dostęp do dokumentacji związanej z zatrudnieniem obcokrajowca.
W tym kontekście nie można pominąć tematu wewnętrznych audytów. Nie warto czekać, aż niezgodności w dokumentacji wskaże Państwowa Inspekcja Pracy lub Straż Graniczna podczas niezapowiedzianej kontroli. Lepiej proaktywnie zabezpieczyć swoją firmę.
Dlaczego audyt wewnętrzny to teraz konieczność, a nie opcja?
Regularne audyty wewnętrzne umożliwiają wcześniejsze wykrycie potencjalnych problemów i nieprawidłowości. To z kolei pozwala na podjęcie działań naprawczych jeszcze przed interwencją ze strony odpowiednich organów kontrolnych.
Często słyszymy pytanie: jak często przeprowadzać takie audyty? Klasyczna prawnicza odpowiedź brzmi: to zależy.
Częstotliwość zależy m.in. od liczby zatrudnionych cudzoziemców, rotacji pracowników, zmian w modelu biznesowym firmy, a także od czynników zewnętrznych, takich jak ciągłe zmiany przepisów. Brak aktualnej wiedzy w tym zakresie może prowadzić do nieświadomych, ale kosztownych naruszeń prawa.
Branżowym standardem jest przeprowadzanie audytu co najmniej raz w roku.
Co dokładnie sprawdzamy? Zakres audytu w Sawicki i Wspólnicy
Każdy audyt to dla naszych Klientów szansa na uporządkowanie dokumentacji i wychwycenie ryzyk, zanim staną się one realnym problemem podczas kontroli.
Podczas audytu legalności zatrudnienia cudzoziemców weryfikujemy w szczególności:
- Legalność pobytu
- Obywatelstwo cudzoziemca.
- Rodzaj i podstawę prawną aktualnego statusu pobytowego.
- Okres ważności dokumentów pobytowych.
- Informacje o przebiegu i statusie spraw pobytowych w toku (w urzędach wojewódzkich lub w Urzędzie do Spraw Cudzoziemców).
- Legalność pracy
- Dokument uprawniający do wykonywania pracy lub dokumenty zwalniające z jego posiadania.
- Zgodność umowy (warunków zatrudnienia) z uzyskanym dokumentem legalizującym pracę.
- Terminowość zgłaszania podjęcia pracy oraz ewentualnych zmian warunków pracy do właściwych organów.
- Dokumentację pracowniczą (akta osobowe)
- Kompletność i aktualność akt osobowych, ze szczególnym uwzględnieniem dokumentów związanych z legalizacją.
- Weryfikacja posiadania umowy w języku zrozumiałym dla cudzoziemca lub (alternatywnie) oświadczenia pracownika o zrozumieniu treści umowy sporządzonej w języku polskim.
- Potwierdzenie poinformowania cudzoziemca o prawie do przystąpienia do związków zawodowych w Polsce.
- Sposób prowadzenia dokumentacji.
- Weryfikację ewentualnych przerw w zatrudnieniu i ich wpływu na legalność pracy.
- Obowiązki pracodawcy
- Spełnienie obowiązków informacyjnych po stronie pracodawcy i cudzoziemca.
- Dokumenty potwierdzające spełnienie wymogów specyficznych dla danego zawodu (np. ważne licencje, prawo jazdy) oraz ich tłumaczeń, jeżeli są wymagane.
- Analizę ryzyka i historię
- Ocenę potencjalnych ryzyk dla przyszłego statusu prawnego cudzoziemca.
- Weryfikację, czy w przeszłości występowały problemy (np. decyzje odmowne, negatywne wyniki kontroli) i jakie działania naprawcze podjęto.
Audyt to polisa na kontrole i zmiany przepisów
Celem naszego audytu nie jest jedynie wyliczenie błędów. To kompleksowa usługa, która kończy się konkretnymi rekomendacjami.
W ramach współpracy otrzymują Państwo:
- Szczegółowy raport podsumowujący zidentyfikowane ryzyka i ewentualne nieprawidłowości.
- Proponowane rozwiązania i rekomendacje działań naprawczych, wskazujące, jak doprowadzić do stanu zgodności z prawem (nawet w przypadku stwierdzenia nielegalnego powierzenia pracy).
- Wsparcie w niestandardowych sprawach, które mogą wymagać dodatkowych działań, np. wglądu w akta sprawy pobytowej w urzędzie.
Dynamiczne zmiany prawne i groźba dotkliwych kar za nieprawidłowości sprawiają, że proaktywny audyt staje się kluczowym elementem zarządzania ryzykiem w każdej firmie zatrudniającej obcokrajowców.
Przygotowała:
Liudmyla Bartkiv
Dyrektorka Operacyjna ds. Imigracji 
 
									
 
			
 
			
 
			
Najnowsze komentarze