Jakie warunki musi spełnić pracodawca, aby zatrudnić obcokrajowca?

Zatrudnianie cudzoziemców przez polskich pracodawców wcale nie jest rzadkością. Nie zawsze jednak przedsiębiorcy zdają sobie sprawę z tego, że zatrudniając obcokrajowca muszą spełniać dodatkowe wymogi i warunki określone przez przepisy prawa. Warto więc zapoznać się z tymi wytycznymi. Przedstawiamy najważniejsze informacje niezbędne przed zatrudnieniem obcokrajowca. Podpowiadamy, jakie warunki należy spełnić, aby zatrudnić cudzoziemca zgodnie z prawem.

Zatrudnienie obcokrajowca – pierwsze kroki

Przywykliśmy do tego, że z reguły to pracownik ubiega się o pracę, nie zaś pracodawca o pracownika. W związku z tym najczęściej to po stronie zatrudnianego leży dopełnienie wszystkich formalności związanych z podjęciem pracy. Jednak inaczej wygląda sytuacja z zatrudnieniem obcokrajowca. Pierwszym i najważniejszym dokumentem, jaki umożliwi cudzoziemcowi pracę w Polsce jest zezwolenie na pracę. Zgodnie z polskimi przepisami to właśnie pracodawca, a nie obcokrajowiec powinien ubiegać się o wydanie zezwolenia na pracę. Możliwe jest także otrzymanie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Dokument ten można uzyskać poprzez złożenie wniosku.

Pojawiają się tu jednak pewne wyjątki, ponieważ nie wszyscy cudzoziemcy muszą posiadać wspomniane zezwolenie na pracę. Bez tego dokumentu pracę na terenie Polski i na takich samych warunkach, jak obywatele Polski mogą podjąć osoby pochodzące z Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Norwegii, Islandii i Liechtensteinu) oraz Szwajcarii. Dotyczy to także obywateli państw, które zawarły umowę z Unią bądź jej państwami członkowskimi, zgodnie z którą mają prawo do korzystania ze swobody przepływu osób. To samo prawo obejmuje również członków rodzin wymienionych powyżej osób.

Warunki zatrudnienia obcokrajowców

Zatrudniając obcokrajowców na podstawie umowy o pracę, pracodawca musi zadbać o to, aby warunki zatrudnienia cudzoziemca nie były mniej korzystne niż te, które zapewniane są przez polskie przepisy prawa. Warunki zatrudnienia, o które pracodawca musi zadbać dotyczą w szczególności:

• wymiaru urlopu wypoczynkowego,
• minimalnego wynagrodzenia za pracę,
• wysokości wynagrodzenia i dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych,
• norm i wymiaru czasu pracy oraz okresów odpoczynku dobowego i tygodniowego,
• ochrony pracownic w okresie ciąży i w okresie urlopu macierzyńskiego,
• bezpieczeństwa i higieny pracy,
• zasady równego traktowania i zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu,
• zatrudniania młodocianych i wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko,
• wykonywania pracy zgodnie z przepisami o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.

Wszystkie wymienione powyżej warunki zatrudnienia muszą być jednakowe dla obywateli Polski i obcokrajowców podejmujących pracę w Polsce lub delegowanych do pracy. Nieco mniej obowiązków mają pracodawcy zatrudniający cudzoziemców na podstawie umowy cywilnoprawnej, a więc umowy zlecenie, umowy agencyjnej lub umowy o świadczenie usług. W takiej sytuacji obcokrajowcowi należy zapewnić prawo do:

• bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,
• minimalnego wynagrodzenia, obliczanego na podstawie obowiązującej minimalnej stawki godzinowej.

Dokumenty wymagane od obcokrajowca przed podjęciem pracy

Poza warunkami, jakie pracodawca musi zapewnić obcokrajowcowi, może on od niego również wymagać przedstawienia dokumentów niezbędnych do podjęcia pracy w Polsce. Tym samym przed podpisaniem umowy pracodawca powinien:

• sprawdzić i zażądać od cudzoziemca przedstawienia ważnych dokumentów uprawniających do pobytu w Polsce,
• skontrolować czy obcokrajowiec posiada tytuł pobytowy uprawniający go do podjęcia pracy w Polsce. Dodatkowo przedsiębiorca zatrudniający obcokrajowca musi pamiętać, że niektóre dokumenty pobytowe są jedynie potwierdzeniem legalnego pobytu w Polsce, nie dają jednak pozwolenia na wykonywanie pracy w naszym kraju,
• sporządzić kopię dokumentu pobytowego i przechowywać ją w aktach przez cały okres zatrudnienia cudzoziemca.

Niezależnie od tak licznych wymogów i warunków, jakie musi spełnić pracodawca chcący zatrudnić obcokrajowca, warto stawiać na specjalistów z zagranicy. Dodatkowo w dopełnieniu wszystkich formalności pomagają kancelarie prawne specjalizujące się w prawie pracy i prawie imigracyjnym. Warto więc skorzystać z usług specjalistów i ułatwić sobie cały proces zatrudnienia obcokrajowców.